Dân phú quốc cường và quốc phú dân cường, hai cụm từ này trông có vẻ gần giống nhau nhưng trên thực tế, giữa chúng có một sự khác biệt vô cùng to lớn.
Đầu tiên, nói về "quốc phú dân cường", đây mới là cụm từ phổ biến của Đại Ngụy thời bấy giờ, lấy "quốc" làm gốc, cường điệu đặt vai trò của "quốc" lên trước "dân", mà ý nghĩa của chữ "quốc" lại là thế nào?
"Quốc" tức là xã tắc, là cơ nghiệp tổ tông hoàng tộc Cơ Thị họ Triệu, cái gọi là thiên tử và quốc gia không tách rời.
Ở Đại Ngụy, thiên tử chính là quốc, quốc chính là quốc gia của thiên tử Đại Ngụy.
Câu này phù hợp với tình hình quốc gia của Đại Ngụy hiện tại: "dĩ quốc vi bổn" (1): "trung quân ái quốc".
Còn câu "dân phú quốc cường", hoàn toàn trái ngược với câu trên đây, mặc dù từ mặt chữ có thể hiểu là "bách tính yên ổn sung túc, quốc gia sẽ cường thịnh", nhưng vấn đề ở chỗ câu đó đã đặt "dân" ở phía trước, đặt ở phía trước xã tắc Đại Ngụy, thiên tử Đại Ngụy, hàm ý thực sự của nó chính là "dĩ dân vi bổn".
Như vậy là đã đề cập đến ý chí chính trị, cần phải biết rằng đương kim thiên hạ dù là Đại Ngụy hay bất kỳ quốc gia nào khác, quốc thể đều là "dĩ quốc vi bổn", quốc gia và thiên tử đều phải đặt lên hàng đầu, đó cũng chính là "trung" mà Nho gia đề xướng.
Còn câu "dân phú quốc cường" lại định nghĩa quốc thể thành "dĩ dân vi bổn", đặt dân sinh lên trước hoàng quyền, điều này mâu thuẫn với tư tưởng thống trị hoàng quyền, nói cách khác, bốn chữ này dùng với Đại Ngụy lúc bấy giờ là đã phạm sai lầm về tư tưởng chính trị.
Nói không hề khoa trương, cũng may người đề ra câu này là hoàng bát tử Triệu Hoằng Nhuận của thiên tử Đại Ngụy Triệu Nguyên Tư, nếu là một kẻ sĩ bình thường đề ra câu này, sự việc sẽ vô cùng nghiêm trọng.
Chính vì vậy, ba vị quan viên trung thư tỉnh là trung thư lệnh Hà Tương Tự, trung thư tả thừa Lận Ngọc Dương và trung thư hữu thừa Ngu Tử Khởi đều không dám nói bừa, chỉ quay mặt nhìn nhau.
Có lẽ trong lòng họ còn đang đoán chừng, đoán xem câu này có phải được nói ra từ miệng của một kẻ sĩ trẻ tuổi vừa bước chân vào quan trường hay không, vì chỉ có những kẻ sĩ sơ xuất mao lộ (3), tràn đầy nhiệt huyết mới vì tuổi còn trẻ mà ngông cuồng không xem hoàng quyền cao cao tại thượng ra gì, đặt bách tính là giai cấp cơ bản nhất lên hàng đầu.
Phải sau nhiều năm lăn lộn ở quan trường, họ mới dần dần ngộ ra rằng, ý nghĩa tồn tại của quan viên, không phải để mưu cầu hạnh phúc cho bách tính, mà là hỗ trợ hoàng quyền thống trị bách tính của quốc gia.
Chính vì hiểu rõ những điều này, ba vị đại thần trung thư tỉnh không ai dám mở miệng.
Thấy vậy, lão thái giám Đổng Hiến thấp giọng nhắc Triệu Nguyên Tư: "Bệ hạ, nếu bệ hạ không nói ra sự thật, e rằng ba vị đại nhân không dám bình luận việc này."
Nghe ngữ khí nhẹ nhàng của Đổng Hiến, trung thư lệnh Hà Tương Tự nghĩ, nếu quả thật câu này nói ra từ một kẻ sĩ ngông cuồng nào đó, ngữ khí của Đổng Hiến tuyệt đối sẽ không nhẹ nhàng như vậy.
Đây chính là một ngọn đèn sáng chỉ đường!
Nhưng điều nên hỏi, Hà Tương Tự vẫn phải hỏi: "Đánh bạo xin hỏi bệ hạ, chẳng hay câu nói này... là do người nào nói ra?"
Thật ra thiên tử Đại Ngụy cũng hiểu đạo lý trong đó, chỉ có điều ông không ngờ ngay cả ba vị đại thần trung thư tỉnh ông tín nhiệm nhất cũng không dám đưa ra ý kiến.
Ông mỉm cười giải thích: "Là do bát tử Hoằng Nhuận của trẫm nói."
Vừa nghe đây là câu nói của hoàng tử, ba vị đại thần trung thư tỉnh liền thở phào nhẹ nhõm như trút được gánh nặng, trong lòng thầm nghĩ, nếu là do hoàng tử nói ra, vậy câu nói này sẽ không có vấn đề chính trị nữa.
Vẻ mặt của ba vị đại thần thiên tử Đại Ngụy đều nhìn thấy rất rõ, vừa cười vừa mắng: "Trẫm chẳng qua chỉ là thuận miệng hỏi thôi, xem các khanh kìa, ai nấy đều nhát như thỏ đế.
Hà Tương Tự, khanh còn lớn hơn trẫm những hai mươi tuổi nữa chứ."
Trung thư lệnh Hà Tương Tự không để bụng, chớp mắt hài hước nói: "Người ta thường nói, người càng già, gan càng nhỏ, lão thần đã hơn lục tuần, lá gan của thần chỉ còn bé bằng hạt gạo thôi, chịu không nổi hù dọa đâu.
Bệ hạ có biết không, lúc nãy trái tim lão thần đập điên cuồng luôn đấy ạ."
Thiên tử Đại Ngụy nghe xong cười to: "Khanh thật là, lúc khanh còn trẻ gan to bằng trời ấy chứ, trẫm không tin đâu."
Quân thần vui vẻ cười đùa, nói một hồi, họ lại chuyển đề tài về câu "dân phú quốc cường", lần này ba vị đại thần trung thư tỉnh không còn kiêng dè gì nữa, bắt đầu thảo luận.
Trung thư tả thừa Lận Ngọc Dương nói trước tiên: "Tạm gác bỏ những vấn đề khác, thần cho rằng: "dân phú quốc cường" mà bát điện hạ nói đích thật là một chính sách cường quốc cường dân. Sự cường thịnh của một đất nước, trước tiên phải xem quân vũ, tức vũ lực của quân đội.
Mà vũ lực của quân đội được đánh giá như thế nào? Đầu tiên là huấn luyện binh tuất, thứ hai là quân bị. Quân bị các đời của Đại Ngụy ta, đều hao tổn cực lớn, số tiền này đến từ đâu? Chính là thuế má! Mà thuế má lại lấy từ dân.
Nếu như dân gian sung túc, việc thu thuế tự nhiên sẽ thuận lợi, quốc khố cũng sẽ dồi dào, tự nhiên sẽ có thể lấy ra một số tiền lớn để hỗ trợ quân đội. Ngược lại, nếu bách tính dân gian cơm cũng không có mà ăn, làm sao có thể nộp thuế?
Nếu không có thuế má, quốc khố khó khăn, hộ bộ lấy tiền từ đâu để nuôi quân?"
Nội dung chương bạn đang xem bị thiếu. Vui lòng truy cập website https://truyenhay.pro.vn để xem nội dung đầy đủ. Cảm ơn bạn đọc!